تشویق و پاداش در کودکان
تشویق و پاداش در کودکان به چه نحوه و به چه دلیلی انجام می شود؟ همه ی ما به یاد داریم که در دوران مدرسه تشویق چه اثر مهمی روی ما داشت و ای بسا بسیاری از موفقیت های خود را مدیون آن می دانیم. افرادی که یک تشویق به موقع و مناسب تاثیر مهمی در پیشرفت شان داشته بسیارند. نیاز به تایید و تشویق به طور غریزی و در همه ی ما وجود دارد و باید به نحوی برآورده شود. تشویق و ترغیب در فرد تامین روانی به وجود می آورد. برآورده نشدن این نیاز در صورت تدام می تواند آسیب های جبران ناپذیری را به شخصیت فرد وارد سازد.
مثلا سبب شکل گیری احساسی از بی اعتمادی، تنهایی و بی لیاقتی در فرد می شود، گاهی حالت روحی فرد متزلزل می شود و گاهی هم فرد حتی بیمار می شود!(نمونه ای از بیماری های سایکوسوماتیک یا روان تنی). بنابر آنچه گفته شد، تشویق در حد معینی برای ادامه ی راه کودکان و نوجوانان لازم است.
با آن که پاداش از جهات بسیاری بر تنبیه و مجازات برتری دارد، اما اگر از حد خودش فراتر رود و به حالت مسموم درآید، به جای آن که آموزنده باشد، آسیب رسان خواهد بود. یعنی در حالت کلی حتی برای تشویق هم مانند تنبیه باید حد و حدود خود را بدانیم تا در نهایت نتیجه ای مثبت بگیریم. پس به یاد داشته باشید قبل از تشویق حتما قوانین و مقررات خاص خود را در نظر داشته باشید.
قبل از هر چیز والدین باید بدانند که هدف شان از تشویق و پاداش کودکان چیست؟
هدف از تشویق این است که در فرد انرژی سالم را بیشتر کنیم. می خواهیم محرک او برای کار و تلاش بیشتر در زمینه ای خاص باشیم. می خواهیم رفتارهای خوب این کودک را پررنگ تر و احتمال بروز آن را بیشتر گردانیم. می خواهیم این میل را در کودک ایجاد کنیم که کار خوب خود را ادامه دهد و تداوم و پایداری در این حرکت مثبت به وجود آید. این نیاز در کودکان و نوجوانان معمولا از طریق دریافت پاداش برآورده می شود. مثلا دادن پول و جایزه. همچنین تشویق می تواند کلامی باشد. مثلا گفتن عبارت های تمجیدی.
تذکر
به خاطر داشته باشید تشویق کردن مانند آنتی بیوتیک است. همان طور که داروها با دوزاژ خاص، زمان بندی خاص و با در نظر گرفتن احتیاطات لازم مصرف می شوند، باید درباره ی تشویق هم همین روند را پیش بگیریم و از زیاده روی که سبب لوس شدن کودک می شود خودداری کنیم.
